BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç:
Bu Yönergenin amacı;
Siirt Üniversitesi bilgisayar ağı ve İnternet altyapısı ile bunlarla bütünleşen
bilişim kaynaklarının kullanımına ilişkin ilkeleri belirlemektir.
Kapsam:
Bu Yönerge; Siirt
Üniversitesi bilişim kaynaklarından sürekli, geçici veya kısıtlı olarak
yararlanan gerçek ve tüzel kişilerin bu hizmetlerden etkin ve verimli bir
biçimde yararlanmak için uymaları gereken esasları kapsar.
Dayanak:
Bu Yönerge; 2547 sayılı
Kanun’un 12.maddesine, ilgili kanun hükümlerine ve düzenlemelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar:
Bu Yönergede geçen;
Üniversite:
Siirt Üniversitesi’ni,
Rektörlük:
Siirt
Üniversitesi Rektörlüğü’nü,
Bilişim
Komisyonu: Rektörlük tarafından görevlendirilen üyelerden
oluşan, bilişim hizmet ve kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması için
usul ve esasları belirleyen yapıyı,
Bilgi
İşlem Daire Başkanlığı (BİDB): Üniversite Bilgi İşlem
Daire Başkanlığı’nı,
Bilişim:
İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı
ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla
düzenli ve akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimini,
Bilişim
Hizmetleri: Bilgisayar ve İnternet teknolojileri ile
bileşenlerinin, bilgi ve kaynak paylaşımı, iletişim, araştırma ve öğretim
amacıyla kullanımını sağlamak için gerekli kaynakların kurulumu, kullanıma
sunumu, bakımı, onarımı ve diğer teknik destekler ile ilgili Rektörlük
tarafından belirlenen yetki ve sorumluluk düzeylerinde Bilgi İşlem Daire
Başkanlığı (BİDB) ve bilişim kaynaklarını kullanıma sunan birimlerce yerine
getirilen hizmetleri,
Bilgisayar
Ağı:
Bilgisayarlar arasında veri/bilgi aktarımı ve etkileşimini sağlayan, fiziki ağ
yapısı ile bunu destekleyen ve kullanımını gerçekleştirmeye yarayan tüm donanım
ve yazılımların oluşturduğu sistemi,
İnternet:
Dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini
birbirine bağlayan elektronik iletişim ağını,
İnternet
Altyapısı: Ulusal ve uluslararası bilgisayar ağı üzerinde tüm
kullanıcı uçlarının adres yapılarını ve veri/bilgi iletişimi kurallarını içeren
belirli protokoller ile etkileşimi ve iletişimini sağlayan sistemler bütününü,
ULAKNET:
Üniversitenin de bağlı olduğu Ulusal Akademik Ağı,
Bilişim
Kaynakları: Mülkiyeti veya kullanım hakkı Üniversiteye ait olan,
Üniversite tarafından kiralanan veya lisanslanan bilgisayar ağı, İnternet
altyapısı, bilgisayar sistemi, donanım, yazılım ve hizmetler ile bilgi
sistemlerinde oluşan verilerin tümünü,
Bilişim
Kaynaklarını Kullanıma Sunan Birimler: Üniversite bilişim
kaynaklarını kullanıma sunan tüm akademik ve idari birimleri,
Esas
Kullanıcılar: Üniversite bilişim kaynaklarını
eğitimöğretim, araştırma, yönetim ve hizmet faaliyetleri çerçevesinde kullanan
Üniversite akademik ve idari görevlerindeki kadrolu, geçici veya sözleşmeli
personel ile Üniversitede öğrenimini sürdürmekte olan kayıtlı tüm ön lisans,
lisans ve lisansüstü öğrencileri,
Diğer
Kullanıcılar: Üniversite bilişim kaynaklarının kullanım
hakkına sahip esas kullanıcılar dışındaki, özel veya tüzel kişiliğinde olup
kullanım hakları ve biçimleri Rektörlük tarafından belirlenen tüm kısıtlı veya
geçici kullanım hakkı verilmiş kullanıcıları,
Birincil
Kullanım: Üniversite bilişim kaynaklarının eğitimöğretim,
araştırma, uygulama, yönetim ve hizmet sunumu faaliyetleri ile ilgili
kullanımları,
İkincil
Kullanım: Üniversite bilişim kaynaklarının birincil kullanım
dışındaki her türlü kullanımı,
Kullanıcı
Hesabı: Üniversitede verilen bilişim hizmetlerinden
faydalanabilmesi amacıyla kullanıcıya açılan tekil hesabı,
IP:
“İnternet Protokol Numarası”nı,
Yer
Sağlayıcı: Üniversite bilişim kaynaklarını kullanarak hizmet ve
içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek veya tüzel
kişileri,
İçerik
Sağlayıcı: Üniversite bilişim kaynaklarını kullanarak İnternet
ortamı üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü bilgi veya veriyi üreten,
değiştiren ve sağlayan gerçek veya tüzel kişileri,
Erişim:
Bir İnternet ortamına bağlanarak kullanım olanağı kazanılmasını,
Erişim
sağlayıcı: Kullanıcılarına İnternet ortamına erişim olanağı
sağlayan her türlü gerçek veya tüzel kişileri,
Veri:
Bilgisayar
tarafından üzerinde işlem yapılabilen her türlü değeri,
Bilgi:
Verinin anlam kazanmış biçimini ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bilgisayar Ağı, İnternet ve
Elektronik Posta (EPosta) Kullanımı Esasları:
Madde
1
Bilişim kaynaklarını
kullanıma sunan ve faydalanan tüm birimlerin ve kullanıcıların, Üniversite
bilgisayar ağı ve İnternet alt yapısının da üzerinde yer aldığı ULAKNET ve
diğer ulusal ve uluslararası ağların kullanım politikaları ile ilgili mevzuata
uyma ve bu bağlamda gerekli önlemleri alma zorunluluğu vardır.
Madde
2
Bilişim kaynaklarının,
Üniversitenin bilimsel araştırma, akademik, eğitim etkinlikleri ile hizmet
sunumu ve yönetsel fonksiyonları için temel önemi olan, bilginin üretimi,
işlenmesi, depolanması, korunması ve iletimi için kullanılması esastır.
Madde
3
Bilişim kaynaklarının
kullanımında altyapıyı, donanımı ve yazılımı zarara uğratan, tahrip edici,
zedeleyici ve çalışmasını engelleyici hiçbir girişimde bulunulmaması ve
kaynakların verimli kullanılması zorunluluktur.
Madde
4
Bilişim kaynaklarının
birincil kullanım kapsamında hizmete sunulması esastır. İkincil kullanıma ancak
birincil kullanım gereksinimleri karşılandıktan sonra kısıtlı olarak izin
verilebilir.
Madde
5
Kullanıcılar, gereksiz
trafik yarattığı ve bilişim kaynaklarının sağlıklı çalışmasını engellediği için
P2P-PeerToPeer (Emule, Edonkey, Kazaa, µtorrent, Imesh vb.) dosya paylaşım
programlarını kullanamaz. Söz konusu yazılımlar bilimsel amaç ile kullanılacak
ise BİDB’ndan kısıtlı ve/veya geçici kullanım izni talep edilir.
Madde
6
Bilişim kaynaklarının
kullanımında kullanıcılar arasında adil paylaşımının sağlanması, başkalarına
kullanım olanağı vermeyecek biçimde trafik yaratılmasına karşı önlemler
alınması, bilişim kaynaklarına zarar verebilecek tehlikelere karşı risk ve
güvenlik önlemleri alınması, kullanıcıların şahsi bilgilerinin ve gizliliğin
korunması ile veri, bilgi ve kaynak yedeklemesi yapılması esastır. Bu işlemler
yetkili birimler tarafından gerçekleştirilir.
Madde
7
Bilişim kaynakları
kapsamındaki tüm yazılım, donanım, veri ve bilgiler bu kaynakları kullanıma
sunan birimlerin yöneticilerinden yetki ve olur alınmadan değiştirilemez,
yetkisiz hiç kimse ile paylaşılamaz ve amaçları dışında kullanılamaz.
Madde
8
Üniversite bilişim
kaynakları, sistem ya da ağ üzerindeki veri/bilgi ve/veya trafiğin izlenmesi,
saklanması, transferi ve dağıtımı, başkalarına hat kullanım olanağı vermeyecek
oranda aşırı bant genişliği kullanımı, başarılı olsun veya olmasın karşı
tarafın izni olmadan bir başka bilgisayara, ağa veya kullanıcının
bilgilerine/verilerine ulaşılmaya çalışılması, bu bilgilerin izlenmesi,
araştırılması ve tahrip edilmesi, kullanıcılara ait giriş kodlarının elde
edilmeye veya yayılmasına çalışılması, Üniversite ağı dahilindeki ya da
haricindeki bir sisteme, ağ kaynağına veya servise saldırı yapılması amacıyla
kullanılamaz.
Madde
9
Üniversite bilişim
kaynakları hukuki açıdan suç teşkil eden; yazılım ve materyal
üretimi/barındırılması/dağıtımı, istem dışında ileti (zincir eposta, spam vb.)
gönderimi, siyasi/dini/etnik propaganda, reklam ve kişisel kazanç amacıyla
kullanılamaz.
Madde
10
Üniversite bünyesindeki
birim, bölüm, kulüp, topluluk veya grup niteliğindeki kurumsal ve kişisel web
sayfaları ile eposta adreslerinin sorumluluğu resmi yazı ya da talep formu ile
BİDB’ndan talep eden kişiye aittir.
Madde
11
Kurumsal eposta adresleri
tüm akademik ve idari personel ile öğrencilere talep durumunda BİDB tarafından
verilir.
İletinin ekinde
gönderilecek dosya boyutu, bir seferde ve bir günde gönderilebilecek ileti
sayısı, kota miktarı günün koşullarına göre BİDB tarafından belirlenir ve ilan
edilir. Eposta adresleri BİDB tarafından belirlenen standartlarda verilir.
Üniversite ile hukuki
ilişkisi kesilen kullanıcıların eposta hesapları kapatılır. Bu kullanıcıların
hesapları tercih ettikleri yeni eposta adresine bir kereye mahsus olmak üzere 12
ay süre ile yönlendirilir ve bu süre sonunda hesapları kapatılır. Ancak, emekli
olan akademik ve idari personelin talebi halinde, yasal bir engel bulunmadığı
takdirde eposta hesapları açık tutulur.
Madde
12
Kullanıcıların eposta
başlığında veya mesaj içeriğinde sahtecilik yapması, gönderenin kimliğini
gizleyici faaliyetlerde bulunması, Üniversite ile ilgili gizlilik içeren
bilgileri eposta, dosya paylaşım siteleri veya paylaşım yazılımları ile
göndermesi yasaktır.
Madde
13
Talep halinde Üniversite
genelinde üyeliğe açık ya da birimlere, topluluklara, gruplara vb. kurumsal
oluşumlara özel amaçlı eposta haberleşme listeleri açılabilir. Listenin
kullanım amacı birincil kullanıma uygun olmalıdır. 12 ay boyunca hiçbir ileti
gönderilmeyen listeler kapatılır. Listeye gönderilen iletinin boyutu günün
koşullarına göre BİDB tarafından belirlenir ve ilan edilir ya da liste
sorumlusuna konu ile ilgili bilgi verilir.
Madde14
Güvenli ve kimlik
doğrulama yapılması şartıyla Üniversite içindeki bilişim kaynaklarına uzaktan
erişime izin verilebilir. Kullanıcılar ve hizmet sunan firmalar, Üniversitenin
politikalarına uygun olmak ve yapılan işlemlerin adli bilişim tarafından delil
kabul edilecek şekilde kayıt edilmesi şartıyla, ilgili sunucuya uzaktan
erişebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilişim Hizmet ve
Kaynaklarına İlişkin Hak, Yetki ve Sorumluluklar
Kullanıcıların
Hak ve Sorumlulukları:
Madde
15
Kullanıcılar, bu
Yönergede belirtilen esaslara uymak kaydıyla Üniversite bilişim kaynaklarından
“Esas Kullanıcı” veya “Diğer Kullanıcı” tanımları ve yetkileri çerçevesinde
yararlanma hakkına sahiptir.
Madde
16
Kullanıcılar, Üniversite
bilişim kaynakları üzerinde, kendilerine verilen kullanıcı yetkisi ile bu
kaynaklar üzerinde gerçekleştirdikleri faaliyetler ile ürettikleri,
barındırdıkları veya dağıttıkları veri, ileti, bilgi, belge, yazılım gibi her
türlü kaynağın içeriğinden, kullandıkları kaynakların kullanım kurallarına
uygunluğundan sorumludur. Kullanıcılar bilişim kaynaklarının kullanımı ile
ilgili olarak, sorunların belirlenmesi, çözülmesi veya usulsüz kullanımın
tespit edilmesi amacıyla, yetkili makamlarca kendilerinden talep edilen
bilgileri vermek zorundadır.
Madde
17
Kullanıcılar, kullandığı
bilişim kaynaklarının güvenliğini sağlamaktan, kritik bilgileri yedeklemekten,
Üniversitenin ilgili birimleri tarafından sağlanan lisanslı yazılımları
kullanmaktan, Üniversiteye ait yazılımları kullanılırken ilgili mevzuata
uymaktan sorumludur. Aksi ifade edilmediği müddetçe, kullanıcılar bütün
yazılımların telif hakkının korunduğunu bilirler ve kabul ederler.
Madde
18
Kullanıcılar, hizmet alma
hakkının sadece kendilerine ait olduğunu, bu hakkın kullanımına ilişkin özel ve
gizli şifresi ile kullanıcı adını veya kodunu başkasına kullandıramayacağını ve
devredemeyeceğini, başkası tarafından öğrenilme şüphesi durumunda derhal
değiştireceğini, usulsüz kullanımda sorumluluğun kendisine ait olduğunu kabul
ederler.
Madde
19
Kullanıcılar, Üniversite
bilişim hizmetlerinden yararlanmaya başladığı andan itibaren bu yönergede
belirtilen esaslara, etik kurallarına, ilgili yönetmeliklere ve kanunlara
uyacağını taahhüt ederler. Uymadıkları takdirde bütün hukuki ve idari
yaptırımlara tabi olduklarını ve bu durum karşısında almış oldukları sorumluğu
kabul ederler.
Kullanıma
Sunan Birimlerin Yetki ve Sorumlulukları:
Madde
20
BİDB, Madde 1’de
belirtilen ve Üniversite olarak uyulması zorunluluğu olan tüm kanun,
yönetmelik, politika ve kuralların bütün birimlere ve kullanıcılara güncel
olarak duyurulması, bu yönergenin diğer maddelerinde belirtilen hususlarla ilgili
merkezi düzenlemelerin yapılması ve bu bağlamda Üniversitenin tüm birimleri ile
etkileşerek bilişim kaynaklarının sağlıklı kullanımı hususunda gereğinin
yapılması yetki ve sorumluluklarına sahiptir.
Madde
21
BİDB, bilgisayar ağında
oluşabilecek güvenlik açıklarını asgari düzeye indirebilmek için, kullanıcılara
işletim sistemi ile güvenlik yazılımları (antivirus, antispam ve kişisel
güvenlik yazılımı) temin eder, bu yazılımların güncellemelerini ve yenilikleri
izleyerek kullanıcıları bilgilendirir.
Madde
22
BİDB’nın bilgisi dışında
hiçbir birim veya kullanıcı, kendi bünyesinde tek bir bilgisayar arkasında IP
çoğaltma işlemi yaparak, birçok makineyi bu bilgisayar üzerinden İnternete
çıkaramaz ve bilgisayarlarına BİDB’nın belirlediği IP grupları dışında IP atayamaz.
Madde
23
Kullanıcılar ve birimler,
Üniversite bilgisayar ağı içerisindeki uçlara, BİDB’nın onayı olmadan
anahtarlama ve ağ cihazı/cihazları takıp uç çoklama işlemi ve kablolama
yapamazlar. Söz konusu işlemler için üstlenici yüklenici ve taşeron firmalar ve
görevlilerinin, BİDB’nın yetkililerine danışmadan işe başlamamalarına ilişkin
kontrol ve sorumluluk ilgili birim yöneticisinin sorumluluğundadır.
Madde
24
Üniversite bilişim
kaynaklarının kullanıma sunulmasında görev yetki ve sorumlulukları olan gerçek
ve tüzel kişiler, Rektörlük tarafından belirlenen stratejiler, hedefler ve
kararlar doğrultusunda bilişim kaynaklarının planlanması, temini, dağıtımı,
kullanımı, bakım onarım ve destek hizmetleri verilmesi konularında teknik ve
idari işbirliği içerisinde hareket ederek bilişim kaynaklarının mevzuata uygun
olmak kaydı ile en etkin ve verimli biçimde kullanımını sağlarlar.
Üniversite
bilişim kaynaklarını kullanıma sunan birimler,
Kullanıcı bilgilerinin
gizliliğini korumalı,
Bilişim kaynaklarının adil
olarak paylaştırılmasını sağlamalı,
Kaynağa yönelik
tehditleri en aza indirebilmek için risk düzeylerine göre güvenlik önlemlerini
almalı,
Önem düzeyine göre
kaynakları yedeklemeli,
Güvenliği ilgilendiren
durumlarda kanıt özelliği taşıyabilecek bilgi ve donanımı kaynakları
kullananların kimliğinin tespit edilmesini sağlayacak düzende tutmalı,
BİDB ile bire bir
etkileşimi ve işbirliğini sağlamak üzere bilişim kaynaklarından sorumlu
kişileri belirlemeli,
Öğrenciler için kurulmuş
olan serbest kullanım ve ders amaçlı bilgisayar laboratuvarlarının verimli
kullanımını ve bu ortamdaki verilerin ve kişisel bilgilerin güvenliğini
sağlamalı,
Kablolu ve kablosuz ağ
cihazlarını gözetmeli, fiziksel olarak koruyarak güvenliğini sağlamalı,
Bu yönergede yer alan
esaslar çerçevesinde Üniversite bilişim kaynaklarının kullanımını denetlemeli,
Bu amaçla gerekli her
türlü bilgilendirme, esaslara uyulmayan durumları ve esaslara uymayan
kullanıcıları ve kişileri belirleme ve ilgili yaptırımları uygulama işlemlerini
BİDB ile işbirliği yaparak yürütmelidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Yaptırım
ve Tedbirler:
Madde
25
Yönerge esaslarına
uyulmadığının BİDB tarafından da tespit edilmesinin ardından uygulanacak
yaptırımlar ve tedbirler şunlardır:
Kullanıcı, sözlü veya
yazılı olarak uyarılır. Yaptırım konusu olan eylem, bilim etiği ihlali
kapsamında ise konu Üniversite Etik Kurulu’na iletilir ve kurul kararına göre
Rektör tarafından ilgili yasal süreçler başlatılır.
Kullanıcının yönerge
esaslarını ihlal eden kasıtlı eylemlerini tekrarlaması durumunda bağlı
bulunduğu birim, gerekli önlemlerin alınması konusunda sözlü ve yazılı olarak
uyarılır. Birim, uyarılara rağmen işbu yönerge esaslarını uygulamaz ise ilgili
kullanıcının İnternet erişimi ve bilişim kaynaklarını kullanması, gerekli
tedbirler alınana kadar kısıtlanır ya da engellenir.
Uygulanacak yaptırımların
düzeyi veya sırası, belirtilen esaslara uyulmayan durumların tekrarına, verilen
zararın büyüklüğüne, ULAKNET ve İnternet ile bilişim kaynakları bütününde
yaratılan olumsuz etki ve tahribatın fazlalığına bağlı olarak belirlenir.
Gerektiği takdirde kullanıcı hakkında disiplin hükümleri uygulanır.
Yönerge esaslarının
ihlali durumunda Rektörlük tarafından gerekli işlemler başlatılır.
Madde
26
Kullanım ve kullanıcı
tanımlarının yetersiz kaldığı ya da bu Yönerge dahilinde tanımlı olmayan
durumlarda yürürlükteki diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Madde
27
Üniversite bilişim
kaynaklarını kullanan kullanıcı işbu Yönerge maddelerini kabul eder.
Kullanıcılar Yönergenin ilgili olduğu Kanun ve Yönetmelik ve diğer mevzuata
aykırı davranamazlar. Kullanıcılar ayrıca aşağıdaki hususları bilmek
zorundadırlar:
Üniversite, İnternet
trafiği sırasında kaybolacak ve/veya eksik alınacak/iletilecek bilgilerden,
İnternet platformunda yayınlanan ya da kullanıcıların yayınladığı bilgilerin
tam doğruluğu, geçerliliği ya da güncelliği konusunda hiçbir zaman sorumlu
tutulamaz.
Üniversite, meydana
gelebilecek yasal, idari ve teknolojik gelişmeleri göz önünde tutarak bu
kullanım esasları ve politikasını değiştirme hakkına sahiptir.
Üniversite, herhangi bir
sebeple uzun süre boyunca kullanılmayan hesapları kapatma yetkisine sahiptir.
Üniversite, bilişim
hizmet ve kaynakları ile gerçekleştirilen faaliyetleri denetleme hakkını ve
yasaya aykırı kullanım durumlarında elindeki kayıtları emniyet ve/veya yargı
birimleri ile paylaşma hakkını yasal düzenleme çerçevesinde saklı tutar.
Üniversitenin bilişim
kaynakları kullanılarak yasaya aykırı kabul edilen eylemlerde, Üniversite,
soruşturmanın gereği olarak kullanıcılara sağladığı her türlü bilgi işleme ve
depolama cihazına el koyabilir ve soruşturma amacıyla yetkili makamlara teslim
edebilir.
Gizlilik:
Madde
28
Hakkında işlem yapılan
kişinin bilgileri gizli olup Rektörlük ve Üniversite Yönetim Kurulu dışında
hiçbir kişiyle paylaşılmaz. Buna aykırı davrananlar hakkında yasal işlemler
başlatılır.
Yürürlük
Madde
29
Bu Yönerge Üniversite
Senatosunca kabul edildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde
30
Bu Yönerge hükümlerini
Siirt Üniversitesi Rektörü yürütür.